ماجرای خام فروشی در قطب صنعت سنگ ایران/ سنگ مفت، صادرات مفت
معضل خام فروشي در جايي که سه درصد سنگ دنيا را در اختيار دارد موجب شده تا نزديک به 60 درصد سنگ لرستان با قيمت پايين و به صورت خام صادر و ارزش افزوده اين صنعت نصيب غيربومي‌ها و خارجي‌ها شود.
پایگاه خبری خانه حامیان سنگ ایران به گزارش مهر، وقتي حرف از صنعت سنگ به ميان مي‌آيد به طور قطع هر کاربلدي در اين حوزه لرستان را به عنوان دارنده يکي از عظيم ترين ذخاير سنگ دنيا معرفي خواهد کرد، استاني که سه درصد سنگ جهان را در خود جاي داده ولي همچنان اين نام پرآوازه براي سفره لرستان نان و آب نشده است.
صنعت سنگ لرستان در حال حاضر 30 درصد توليد و اشتغال صنعتي استان را در اختيار دارد و به گفته وزير کار، تعاون و رفاه اجتماعي در صورت توسعه صنعت سنگ لرستان شرايط ايجاد 10 هزار فرصت شغلي در اين حوزه نيز وجود دارد.
با اين حال اين صنعت اشتغالزا از مصائب زيادي رنج مي‌برد به طوريکه بي توجهي به ارتقاي اين صنعت، به روز رساني تجهيزات و امکانات مورد استفاده در اين بخش، استفاده از حداکثر توان واحدهاي سنگبري فعال، آلودگي زيست محيطي و ضايعات بالاي صنعت سنگ، غفلت از فرآوري سنگ لرستان و خام فروشي و دهها مشکل ديگر موجب شده که صنعت سنگ اين استان همچنان روي پاشنه بي تدبيري بچرخد.
در حال حاضر به گفته فرزاد محمدي مدير عامل شرکت شهرک‌هاي صنعتي استان لرستان 90 درصد از کارخانجات سنگ لرستان تنها با ظرفيت 20 درصد توليد فعال هستند و عمده سنگ استان به صورت فرآوري نشده از لرستان خارج مي‌شوند.
مطابق اظهار نظر مسئولان بسياري از تجار و بازرگانان ساير استانها سنگ گوهره را که از معادن خرم آباد و دوره چگني استخراج مي‌شوند به صورت خام خريداري کرده و به کشورهاي عراق، چين، مالزي، ترکيه و … صادر مي‌کنند.
صادرات خام سنگ استان که مطابق برخي آمارها 60 درصد استخراج سنگ استان را شامل مي‌شود موجب شده که بارها مسئولان از اين وضعيت انتقاد کرده و بگويند که عوايد حاصل از فرآوري و عرضه سنگ لرستان به جيب ديگر استانها مي‌رود. علي هادي چگني معاون برنامه ريزي استاندار لرستان در اين رابطه با بيان اينکه هم اکنون يک سوم سنگهاي تزئيني کشور در لرستان توليد مي‌شود گفت: اين در حاليست که سهم ارزش افزوده اين صنعت براي استان کمتر از يک درصد يعني تنها شش دهم درصد است.
وي با بيان اينکه متاسفانه هم اکنون سنگ لرستان به صورت «فله‌اي» از استان خارج مي‌شود گفت: اين امر موجب شده که ارزش افزوده اين صنعت لرستان به جيب استانهاي ديگر برود.
در اين راستا برخي از مسئولان استان از جمله رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان خواستار ممانعت از خروج سنگ خام از لرستان در راستاي دو هدف فعال شدن واحدهاي صنعتي فرآوري سنگ داخل استان و همچنين افزايش سهم ارز افزوده اين صنعت در اقتصاد استان شد؛ موضوعي که واکنش ساير مسئولان و دست اندرکاران صنعت سنگ استان را به دنبال داشت تا موضوع براي بحث‌هاي کارشناسي تر راهي کميته‌هاي تخصصي ذيل کارگروه اقتصادي و توليدي استان شود.
قدرت اله ولدي در مورد استدلالهاي خود براي طرح پيشنهاد ممانعت از خروج سنگ خام از استان با مهر به گفت‌وگو نشست و در اين رابطه گفت: با وجود پيگيري‌ها متاسفانه هنوز نتوانسته‌ايم مسوولين استان را قانع کنيم که اجازه جلوگيري از صادرات سنگ خام به خارج از استان و کشور را بدهند. ولدي با اشاره به سرشماري واحدهاي سنتي و صنعتي سنگ در استان بيان داشت: ما بر اساس پروانه‌هاي بهره‌برداري که براي ماشين آلات صادر شده است آمار توليد واحدهاي صنعتي و سنتي سنگ استان را گرفته‌ايم.
وي با بيان اينکه با توجه به سرشماري و آمارگيري صورت گرفته واحدهاي صنعتي سنگ استان براي فعاليت نيازمند 12 ميليون مترمکعب سنگ هستند افزود: با توجه به توليد هشت ميليون مترمکعبي سنگ در استان با کسري چهار ميليون مترمکعبي در اين زمينه مواجه هستيم. رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان افزود: اين مقايسه نشان مي‌دهد که ظرفيت فرآوري همه سنگ استخراج شده در استان وجود دارد و نياز به صادرات سنگ خام استان به استانهاي ديگر نيست.
خروج سنگ لرستان واحدهاي صنعتي را به تعطيلي کشاند
ولدي با بيان اينکه حرف ما در زمينه جلوگيري از صادرات سنگ خام استان کارشناسي است تصريح کرد: در حال حاضر نگراني ما در زمينه سنگهاي خامي است که از معادن استان استخراج و به طور مستقيم از لرستان خارج مي‌شود.
وي با بيان اينکه روند خروج سنگ خام از استان موجب شده که بخش عمده اي از واحدهاي صنعت سنگ استان تعطيل شوند يادآور شد: واحدهاي معدني که مجوز استخراج مي‌گيرند مطابق قانون ابتدا بايد سنگ مورد نياز بخشي که در آن فعاليت مي‌کنند را تامين و سپس در صورت عدم نياز بخش، سنگ مورد نياز واحدهاي صنعتي شهر، شهرستان و استان محل فعاليت خود را تامين کنند. رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان با بيان اينکه اين موضوع در متن قانون آمده و جزو تعهدات واحدهاي معدني است يادآور شد: مجوزهاي واحدهاي صنعتي سنگ استان بر اساس اين ذخيره و استخراج صادر شده است.
ولدي عنوان کرد: اگر صدور مجوز براي واحدهاي صنعت سنگ استان توجيه اقتصادي نداشت به طور قطع تعداد مجوز کمتري صادر مي‌کرديم در حاليکه ميزان استخراج سنگ نشان مي‌دهد مجوزهاي صادر شده داراي توجيه بوده است.
طرح گام به گام براي ممانعت از خروج سنگ خام
وي با بيان اينکه براي ممانعت از خروج سنگ خام از استان بايد پله پله و گام به گام پيش برويم افزود: پيشنهاد داده‌ايم که در سال اول جلوي صادرات 60 درصد سنگ خام از استان گرفته شود و به مرور طي سالهاي بعد اين رقم افزايش يابد.
رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان با بيان اينکه بازار سنگ در کشور و دنيا رقابتي است عنوان کرد: بايد در حوزه صنعت سنگ استان نيز به گونه اي عمل شود که ضمن فرآوري سنگ استان توليدات با کيفيت بهتر با سود بالاتر و ارزش افزوده بيشتر روانه بازار شود.
ولدي با بيان اينکه ما نيز موافق انحصاري عمل کردن در زمينه فروش سنگ خام استان نيستيم تصريح کرد: واحدهاي معدني مي‌توانند سنگ خود را به نرخ روز و با سود عرف معمول به واحدهاي صنعتي استان بفروشند. وي در ادامه سخنان خود با تاکيد بر اينکه ممانعت از خروج سنگ خام از لرستان نيازمند کمک دستگاههاي مختلف است افزود: در اين راستا با پليس راه و حمل و نقل و پايانه‌هاي استان هماهنگ کرده ايم که هيچ ماشين سنگ کشي بدون مجوز اجازه خروج ندارد. رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان با بيان اينکه مطابق قانون اين ماشين‌ها بايد بارنامه دولتي داشته باشند افزود: در اين راستا بازرسي‌ها روزانه نيز از سوي اين سازمان صورت مي‌گيرد.
ولدي با بيان اينکه بايد به سمتي حرکت کنيم که زنجيره صنعت سنگ از استخراج تا فرآوري و عرضه در استان کامل شود بيان داشت: اگر واحدهاي معدني سنگ استان مواد اوليه مورد نياز واحدهاي صنعتي اين حوزه را تامين کنند و دستگاههاي اجرايي، پيمانکاران و مردم استان توليدات اين واحدهاي صنعتي را بخرند شاهد تکميل شدن اين زنجيره در لرستان خواهيم بود.
وي ادامه داد: تکميل اين زنجيره در استان موجب مي‌شود پول صنعت سنگ در استان لرستان به گردش درآيد و اين امر روي اقتصاد استان تاثير مثبت خود را بگذارد. رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان با بيان اينکه ما نگراني در زمينه کيفيت توليدات صنعت سنگ استان نداريم افزود: به رغم اينکه کالاي سنگ در بحث استانداردسازي جزو کالاهاي نيازمند استاندارد اجباري نيست ولي کيفيت توليدات در اين زمينه بايد به گونه اي باشد که پيمانکار را ترغيب به استفاده از محصولات توليد شده در استان کند.
وي با تاکيد بر اينکه واحدهاي صنعتي سنگ استان بايد جنس با کيفيت و قابل رقابت با قيمت مناسب و پاسخگوي شرايط روز بازار عرضه کنند تصريح کرد: در حال حاضر 370 واحد فرآوري سنگ در استان لرستان وجود دارد. ولدي يادآور شد: همچنين هم اکنون 51 معدن سنگ در استان لرستان فعال است که از اين تعداد 18 معدن مربوط به سنگ گوهره است.
ظرفيتي بزرگ با سودهاي اندک
بنابراين گزارش استان لرستان با معادن غني خود 27 درصد توليدات اين صنعت را در ايران و سه درصد توليدات صنعت سنگ دنيا را در اختيار دارد. به رغم همه چالشها در حال حاضر بخش عمده اي از اشتغال حوزه صنعت لرستان در اختيار صنعت سنگ است به طوريکه برخي آمارها از اشتغال نزديک به 17 هزار نفر در اين بخش خبر مي‌دهد.
به رغم ظرفيت توليد و اشتغالي که در صنعت سنگ لرستان وجود دارد، متاسفانه اين صنعت با مشکلات عديده اي دست به گريبان است که فعاليت سنتي واحدهاي سنگبري، خام فروشي سنگ لرستان و ضايعات بالاي اين صنعت به تنهايي براي عدم کاميابي اين صنعت جهاني کافي است.
بايد آمار پايين صادرات و خلاء بازرگاني مطلوب را به مجموع چالشهاي اين صنعت پرزحمت و پردرآمد اضافه کرد به طوريکه برخي آمارها حکايت از آن دارد که به رغم ظرفيت موجود در حوزه سنگ لرستان ميزان صادرات سنگ اين استان نسبت به صادرات جهان کمتر از دو درصد است.
چالشي ديگر که سر صنعت سنگ لرستان را شکسته است معضل خام فروشي سنگ توليدي در اين استان است به طوري که اظهارنظر مسئولان مرتبط حکايت از آن دارد که نزديک به 60 درصد سنگ لرستان به صورت خام صادر مي‌شود تا به همين شکل به کشورهايي خارجي فروخته شود و اين استان از عوايد فرآوري و ارزش افزوده آن محروم بماند.
دسته بندی :تازه های خبری,ویژه
